sosyalbilimler.org “Türkiye Klasikleri” başlığı altında, Türkiye’deki sosyal bilimcilerimizin kendi alanlarında vermiş oldukları ve ilgili literatürde birçok akademisyen tarafından derslerde okutulan, üzerine tartışılan, sıklıkla atıfta bulunulan, nesilden nesile aktarılan metinleri okurlarına ulaştırmayı hedefliyor. sosyalbilimler.org, her hafta .pdf formatında bir “klasik” paylaşarak  Türkçe literatürü yaşatmayı ve daha geniş çevrelere ulaştırmayı gaye edinmiştir.

Geleceğin şehirlerinin ve bu şehirleri oluşturacak mimarînin vasıflarının neler olacağı sorusu, ahirete inancı temel sayan dinlerin öngördüğü üzere, insanın geleceğe yönelik bir varlık olduğu gerçeğinden kaynaklanır. Geleceğe yönelik olmak bir zarurettir. Bizi şehirlerin ve mimarînin geleceğini tartışmaya yönelten sebep, bu alanda yaşayan tarih, gelinen nokta ve gelecekte karşılaşılacağından korkulan oluşumlardır. Bu korku için dünya ve ülkemiz ölçeğinde geçerli önemli sebepler mevcuttur. Yakın bir gelecekte dünya nüfusunun 10 milyar kişiye, 1,2 milyar olan dünya toplam şehir nüfusunun 8 milyar kişiye ulaşacağı şeklinde tahminler vardır. Bugün Türkiye’de 35 milyona ulaşan şehir nüfusunun 17 milyonu kuvvetli bir depremde yıkılacak gecekondularda ve gecekondu apartmanlarda yaşamaktadır. İstanbul yapı stokunun yapısal değerlendirmesine ilişkin bir çalışmada Richter ölçeği ile 7’den yüksek güçte bir depremde İstanbul’da 5 milyon kadar insanın enkaz altında kalacağı tespit edilmiştir. 19. asırda ve çağdaş sömürgecilik tarafından ekonomik, sosyal ve kültürel yapıları tahrip edilen ülkelerde yaşanan osmanlı şehri sefaletin ve konut yetersizliğinin üstesinden gelmek için sarf edilen çabalar acılara çare olmaktan uzaktır. Bugün Afrika’da, Asya’da yaşanan trajedi, insanların birlikte ve düzenli yaşama yeteneklerinin ürünü olan şehir hayatını yok ederek, toplumları parçalanmaya, felakete sürüklemektedir. Bu gerçekten hareketle insanlık, şehirleşmeye düzen kazandıracak yolların araştırılmasının ve çözümler geliştirmenin önemli bir görev olduğu bilincine artık ulaşmıştır. Dünya şehirli nüfusunun 50 yıl içinde 8 milyara çıkmasının yol açacağı sorunların bugün yaşananlardan daha büyük felaketleri doğuracağı gerçeği, şehirleşmeyi 21. asrın en önemli meselesi haline getirmiş bulunuyor.

sosyalbilimler.org Türkiye Klasikleri – 15

• Yazar: Turgut Cansever
• Makale Başlığı: Geleceğimiz İçin Şehirleşme ve Mimari
• Kaynak: Turgut Cansever, (2010), Osmanlı Şehri, İstanbul: Timaş Yayınları, ss. 183-191
• Söz konusu makaleyi .pdf formatında indirmek için buraya tıklayınız.