Birkaç tanım önerisiyle başlayalım. Klasikler, haklarında asla “okuyorum” sözünü değil, genellikle “yeniden okuyorum” sözünü işittiğimiz kitaplardır. En azından “çok okumuş” olduğu kabul edilen kişiler arasında olur bu; dünyayla ve dünyanın bir...
Kayda Değer Akademik Metinler
Maliyetsiz Başkaldırı Diye Bir Şey Yoktur
Buna değip değmedikleri sorusunu bir kenara bırakırsak, ayaklanmaların gerçek, kaçınılmaz maliyetleri vardır. Geçtiğimiz birkaç ay, Vietnam döneminde değilse de 1990’ların başındaki Rodney King isyanlarından[1] bu yana görülmemiş bir sivil kargaşaya...
Göçebe Özneler: Çağdaş Feminist Kuramda Bedenleşme ve Cinsiyet Farklılığı
İlk basımının üzerinden geçen on beş yılın ardından Rosi Braidotti’nin Göçebe Özneler’inin ikinci basımı, kitabın mirasının yaşıyor olduğunu bizlere açıkça göstermektedir. Oldukça güncel bu genişletilmiş baskı, son zamanlarda feminist kuramı...
“Yerli Malı Alın!” Sloganının Tuhaf Mantığı
“Yerli Malı Alın!”, popüler bir slogan, fakat bu konuda bazı şeyleri göz önünde bulundurmayı ihmal etmeniz mantıklı değil. Hiçbir şey gitgide artan “yerli malı alın” nasihatleri ve “Nereden geldiysen oraya dön!” gibi gerici söylemler kadar farklı ve...
Post-İslamcılık Nedir?
İslamcılık ve post-İslamcılık gibi kategoriler öncelikle değişim, farklılık ve değişimin sebeplerini ifade etmek için kullanılan teorik yapılar olarak kullanılır. Öte yandan pratikte Müslümanlar her iki söylemin de belirli yönlerine bağlı...
Dini Özgürlük Halk Sağlığı ile Çakıştığında
2020’nin sonlarına doğru ilan edilen Amerikan Yüksek Mahkemesi anayasal temel kuralları uyarınca, hükümet, zorlayıcı bir gerekçe olmaksızın, dini davranışa benzer seküler faaliyetlerden daha iyi veya daha kötü muamele ettiğinde Birinci Ek Maddeyi...
Tüm Mitolojilerin Anahtarı
Yirmi dokuzunda hevesli bir antropolog olan Claude Lévi-Strauss, 1937’de mesleğinin erginliğe geçiş aşaması olarak saha çalışması yapmanın zamanı geldiğine karar verdi. Polonya doğumlu ve İngiliz eğitimli Bronislaw Malinowski, I. Dünya Savaşı...
Antik Ses Araçları ile Bağlantı Kurmak
Müzik, uzun bir süredir insanlığın önemli bir parçası olmuştur. Her ses müzik değildir ama sesin bir anlamı vardır ve bazen sesin anlamı bulunduğu kontekste göre değişir. Ancak arkeoloji açısından, Güney Afrika’da müzik veya ses üreten arkeolojik...
Beyni Anlamak: Hücreler, Davranış ve Biliş
John E. Dowling, görme sisteminin birçok farklı yönünü araştırmış, çok üretken bir bilim insanıdır. Ancak birçok bilim insanından farklı olarak kendini Harvard Üniversitesi lisans öğrencilerine nörobilim anlatmaya da adamıştır. Dowling, bundan yirmi...
Ten Rengi Gözetmeyen Ebeveynliğin Irkçılık Karşıtlığıyla Karşılaşması
Beyaz polis memurunun, 8 dakika 46 saniye boyunca Siyah adamın boynuna diziyle çökmesini izledim. Direnç gösteremeyen George Floyd tamamen tepkisiz kaldıktan sonra bile memurun şiddeti devam etmişti. Bu cinayetin videosunu izledikten sonra tüm...
Makaleleri Hızla Gözden Geçirmenin Bir Yolu: Söylediklerimiz Hakkında İddiada Bulunmalı mıyız?
Makale yazarken hem öğrencilerden hem de felsefecilerden genellikle bir tartışmada taraf tutmaları ve belli bir iddia lehinde ya da aleyhinde argüman sunmaları beklenir. Peki ya bir iddiayı savunmak yerine sadece tarafları keşfetmek ve daha önce...
Özgürlük Savunucuları Bitcoin Konusunda Neden Hevesli?
Geçtiğimiz on yılda, özellikle özgürlükçü çevrelerde çevirimiçi bitcoinden bahsetmekten kaçınmak zor oldu. Ancak çoğu kişi için hâlâ biraz kafa karıştırıcı ve belli bir zümreye ait bir konudur. Öyleyse, bu yazılım parçası nedir ve özgürlük...
Şaşırtmanın Felsefesi ve Kandırılmanın Verdiği Haz
Günlük hayatta karşılaştığımız ani sürprizler karşısında çoğumuz isteksiz, hatta dikkatsizdir. Buna rağmen, Vera Tobin’in Elements of Surprise: Our Mental Limits and the Satisfactions of Plot [Şaşırtmanın Felsefesi Edebiyatta ve Sinemada Şaşırtma...
Hilary Putnam: Zihinler, Beyinler ve Makineler
Hilary Whitehall Putnam, 1926 yılında Illionis, Chicago’da doğmuştur. Amerikan Sivil Haklar hareketinin aktif bir destekçisi ve Vietnam’daki Amerikan askeri müdahalesinin muhalifi olan Putnam, hayatı boyunca siyasi olarak her zaman ilerici olmuştur...
Büyük Veri: Matematiksel İmha Silahları
Cathy O’Neil’in dikkate değer kitabı Matematiksel İmha Silahları yayımlandı. Matematiğin günümüzdeki kullanımının toplumsal anlamıyla bir şekilde ilgileniyorsanız, gidip bu kitabı almalısınız. Ayrıca yazarın Mathbabe’de uzun süredir tuttuğu blogunu...
Temassızlık, Ticaretin Geleceğine Hâkim Olacak
Burada bir dakikalığına, küresel bir karantinanın başlangıcında, bu durum açık bir soruya dönüşmüş gibi durdu: Yerine ulaştırmamız gereken her şeye hepimiz ulaşabilecek miydik? Üç ay içerisinde, artık kimse 2 günde teslimat almazken, tek başına...
Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 10 – Feminizm
İletişim Yayınları’nın Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce serisinin 10. cildi, Feryal Saygılıgil ve Nacide Berber’in editörlüğünde “Feminizm” temasıyla yayımlandı. On yıllarca küçümseme sözü olarak kullanılan feminizm, 21...
Gücün Estetiğini Bozmak: Covid-19 Neden Saha Çalışmasına Dayalı Sosyal Bilimciler İçin Bir “Olay” Değildir?
“Covid-19 beni sahaya çıkmaktan alıkoyamaz. Hiçbir şeyi olmayanlara devlet yardımı olmadığı bu zor zamanlarda hayatta kalabilmek için para almam gerekiyor. Üstelik ebola, kolera vb. üzerine araştırmalar yaptığımı da unutmayalım. Daha da kötüsü...
Mutluluk Üzerine
“Istırap dışında gerçek aşk yoktur ve bu dünya üzerinde, ıstırabın bizzat kendisi olan aşk ile mutluluk arasında bir seçim yapmak zorundayız. İnsan, ıstıraba veya acıya tahammülü arttığı ölçüde daha insani – daha ilahi bir varlık olabilir.” – Miguel...
Pasajlar Dergisi’nden Immanuel Kant Özel Sayısı
Doğu Batı Yayınları bünyesindeki dört aylık hakemli dergi Pasajlar Sosyal Bilimler Dergisi‘nin altıncı sayısı ❝Immanuel Kant❞ temasıyla yayımlandı. Genel yayın yönetmenliğini Talha Dereci, sayı editörlüğünü Çetin Türkyılmaz’ın yaptığı sayıda...
En Sallantıda Olan Siyasi Seçimimiz
1884 yılının Ekim ayında, son derece çirkin bir başkanlık yarışı sona yaklaşırken Walt Whitman oy vermek yerine bir şiir yazmaya karar verdi. “Seçim Günü, Kasım, 1884”e göre, Amerika Birleşik Devletleri’nin en önemli özelliği muazzam doğal...
Hélène Soubelet: “Doğa için alan bırakmalıyız.”
Bitki patolojisinde derinlemesine çalışma eğitimi ve diploması ile veteriner hekim olan Hélène Soubelet, Biyoçeşitlilik Araştırma Vakfı’nın direktörü. Çevre Bakanlığı tarafından 2010-2017 yılları arasında, Biyoteknoloji ve Tarım Ofisi...
Felsefe Neydi?
Felsefe ya bir kere ya üç kere doğdu ya da doğmasına gerek bile yoktu. Bunlardan en az makul olanı aynı zamanda en yaygın olanıdır: Esas olarak adı anılmaya değer bütün felsefenin Eski Yunanlılar arasında özgün bir kökene izi sürülebilir. İşleri bu...
Yeni Sağ Radikalizmin Veçheleri: Öfke Çağına Dair Bir Öngörü
Theodor Adorno’nun popülist demagojiye dair uyarıları elli sene sonra dahi geçerliliğini koruyor. Bundan elli üç sene önce Adorno, “Yeni Sağ Radikalizminin Veçheleri” adlı bir konuşma yapmıştı. O sıralar, Holokost’tan...
İyi Toplum: Hayek ve Rawls
Giriş Kadim zamanlardan beri toplumsal ve siyasal felsefenin cevaplamaya çalıştığı büyük soruların başında “İyi toplum nedir?” sorusu gelir. Bu soruya özgürlük, eşitlik, adalet, erdem, refah gibi kişilere göre değişen referans değerlere bağlı olarak...
Felsefedeki Muhalif Kültür Hakikate Hizmet Etmiyor
Felsefi tartışmalar ister profesyonel ortamda ister barda olsun, çoğunlukla sunulan önermedeki hataların söylenmesinden oluşur: “Hepsi iyi hoş ama…” Bu muhalif biçim sıklıkla doğruların ortaya çıkmasına olanak sağlayan olarak övülür. Yanlış...
