Mekân, yaşanılan yerdir. Dolayısıyla yaşam, mekânda ortaya çıkar. Çağımızın yaşam tarzı olarak adlandırdığı şeyle mekân tipleri doğrudan ilişkilidir. Bu ilişki, psikolojiden pazarlamaya kadar birçok alanın strateji süreçlerinde önemli bir yer kaplar...
Kayda Değer Akademik Metinler
Göç Dergisi’nin 6. Sayısı Yayımlandı
2014 yılında yayın yaşamına başlayıp büyük bir gelişim göstererek, Göç ve Edebiyat / Göç ve Çocuk özel sayılarının yanında birbirinden ilginç ve araştırma-inceleme odaklı çok sayıda makaleye yer vermiş olan Göç Dergisi’nin, 4. yılında, 4. cildin ilk...
Nietzsche Tarih Felsefesi Üzerine: Tarihçi Geriye Doğru Bakar, Sonunda Geriye Doğru da İnanır
Başlıkta yer alan cümle Alman filozof Friedrich Nietzsche’nin 1888 yazılarında, Putların Batışı ya da Çekiçle Nasıl Felsefe Yapılır adlı eserinde geçmektedir. Peki ya Nietzsche bize bu aforizma ile ne anlatmak istemektedir? Yazımın hususi ve...
Kültür Mirası ve Totalitarizm Çatışırsa: Fahrenheit 451
Ray Bradbury’in distopik romanı Fahrenheit 451’den bahsederken bir es verip söze George Orwell’ın 1984‘ü ile başlamak belki daha doğru olacaktır. Bilindiği gibi roman, distopik bir dünyada, totaliter bir partinin halkı korku, propaganda ve...
1 Mayıs 1977 Belgeseli
Kanlı 1 Mayıs veya 1 Mayıs Katliamı olarak bilinen, 1 Mayıs 1977 günü Taksim Meydanı’nda kutlanan İşçi Bayramı’nda 34 kişinin hayatını kaybetmesi ve 136 kişinin de yaralanması ile sonuçlanan olay üzerine Mehmet Ali Birand’ın...
Akışkan Modernite’de Zaman, Mekân, İnsan
Postmodernizm, Zygmunt Bauman’a göre yanlış bir ifadelendirme biçimi, hatalı bir olgu. Ona göre “akışkan” tabiri daha doğru. “Değişmeyen tek şeyin değişim, kesin olan tek şeyin ise belirsizlik” olması...
Ludwing von Mises’ın Kaleminden Sosyalizm
Sosyalist Fikirlerin Başarısı Sosyalizm günümüzün parolası/düsturu ve belgi sözüdür [tekrarlana tekrarlana olağan hâlini almış kelime veya deyimidir]. Kitleler onu onaylamaktadır. O, kitlelerin düşünce ve duygularını ifade etmektedir; zamanımıza...
Sınıfsız Toplum: Gerçek Kişisel Özgürlüğün Temeli
İşbölümü aracılığıyla, kişisel güçlerin (ilişkilerin) maddi güçlere dönüşümü, onun genel düşüncesinin zihinden kovulmasıyla giderilmez; ancak bireylerin bu maddi güçleri yeniden kendilerine bağımlı kılma ve işbölümünü ortadan kaldırma eylemiyle...
Goffman’dan Etkileşim Ritüelleri: Yüz Yüze Davranış Üzerine Denemeler
Doğal ortamlardaki yüz yüze etkileşimin incelenmesi sahasının henüz uygun bir ismi yoktur. Üstelik bu alanın analitik sınırları da belirsizliğini korumaktadır. Bir şekilde, fakat sadece bir şekilde, kısa bir zaman aralığı, mekânda kısıtlı bir yer...
Başarılı Bir Doktora Tezinin Sırrı: Kendin Gibi Yaz
Hukuk tezimi yazma aşamasındaki son birkaç ayımda fark ettim ki söylemek istediğim şeyleri basitçe anlatmakta zorlanıyordum. Hakkında araştırma yaptığım ve yazdığım fikirler bir yapbozun parçaları gibi birbirini tamamlıyordu ancak yine de her...
Kalplerimiz Mezar Yeri
Hastanede işe gireli çok olmamıştı. Masum hayalleri olan genç bir kızcağız. Zülfiye…Uzun süredir bizde tedavi olan dedesinin ölüm haberine çok da şaşırmamıştım doğrusu. Epeyce yaşlı ve kronik rahatsızlıkları olan bir hastaydı. Akşam vakti, izin...
Kadın Hamlet: Olmak ya da Olmamak
Hamlet’i bir kadının canlandırması sanıldığı kadar sıradışı bir durum değildir. Toplumun erkek egemen yapısının farkında olan bir kimse de bu sıradışı olmasa da vuku bulan duruma verilen tepkileri aşağı yukarı tahmin edebilmektedir. Biz de...
Kelimeler Cangılında Soğukkanlı ve Aydınlık Olmak
Sosyoloji endüstriyel toplumun çocuğudur. Bir demystification’dur, yani insan düşüncesine hürriyet getirir, sacre (kutsal) tanımaz. Tarihin hızla ilerlediği çağlar var: 1789 sonrası Fransası, endüstri devrimi sonrası İngiltere ve Amerika. Eğer...
David Hume’dan: Hayvanların Aklı Üzerine
Somut olguları ilgilendiren tüm akıl yürütmelerimiz, bizim herhangi bir nedenden, benzer nedenlerden sonuçlandığını gözlemlediğimiz aynı olayları beklememize neden olan bir tür benzeşim üzerine temellenmiştir. Nedenlerin tamamıyla benzer olduğu bir...
Doğal Sermayeye Direnişin Sınırları
Doğanın, sermaye portföyü içindeki varlıklardan yalnızca biri haline gelmesi nasıl mümkün olmuştur? Bu soruyu yanıtlamak ve doğanın teoride ve pratikte sermayeleştirilmesine karşı etkin mücadele yürütmek için, kapitalist üretim ilişkilerinin...
Neden Fransa’da Postyapısalcılık Yok? Entelektüel Bir Neslin Teşekkülü
Fransız entelektüel alanının, bilhassa, İkinci Dünya Savaşı sonrası özgün politik ve toplumsal koşullarına odaklanan ve bu alanda üretilmiş fikri ürünler ve üreticiler arasındaki ilişkileri tarihsel bağlamına oturtarak tartışmaya açan bu çalışma pek...
Soyutlama, İyisi ve Kötüsü: Marx, Althusser, Bhaskar
Marx’ta Soyutlama Soyutlama, insanın toplum olması tarihi kadar eskidir. Soyutlama becerisi ile toplum olan insan adeta başka bir mekanizma haline dönüşerek biyolojik evrimini bambaşka bir boyuta taşımıştır. Bunun ilk hali, din benzeri ritüeller ve...
Barış Ünlü Takdimi: Eugen Weber, Fransa Kırsalının Modernleşmesi
Eugen Weber (1925-2007), 20. yüzyıl tarihçiliğinin en önemli ve etkili kitaplarından biri olarak kabul edilen bu eserinde, resmi Fransız tezlerinin aksine, tek ve bölünmez bir Fransız ulusunun 1870’den önce var olmadığını iddia eder. Fransa adlı bu...
Sürekli ve Yaratıcı Bir Kavramsallaştırma Çabası Olarak Sosyoloji
ODTÜ Sosyoloji Bölümünün belirli aralıklarla düzenlediği Teori Sohbetleri’nin on sekizincisi Levent Ünsaldı ile yapıldı; “Sürekli ve Yaratıcı Bir Kavramsallaştırma Çabası Olarak Sosyoloji”. Videonun başlarında Ünsaldı’nın...
Parti Ebed Müddet: Bir Siyaset Teknolojisi Olarak Yeni Osmanlıcı TRT Dizileri
Televizyon izlemeyi seviyoruz. Yapılan bir araştırmaya göre Türkiyeli izleyiciler günde ortalama dört saat televizyon seyrediyor. Bu sürenin yaklaşık %60-65’ini ise, tekrarları ve özetleriyle birlikte 150-180 dakika süren diziler oluşturuyor1. Kimi...
Modernitenin Radikal Eleştirisi: Zygmunt Bauman
Ocak 2017’de aramızdan ayrılan Zygmunt Bauman, çok önemli bir sosyal bilimciydi. Çağımıza ve insanlık durumumuza dair derin analizlerin ve yorumların sahibi olan Bauman, düşünce dünyamıza çok zengin ufuklar açan biriydi Bauman’ın ...
Morgan Freeman ile İnancın Hikayesi [Belgesel]
Morgan Freeman ile İnancın Hikayesi, Tanrı’ya dair destansı ve derinlemesine bir araştırma belgeseli. Yaratımın gizeminden, mucizelerin gerçek gücüne ve yeniden dirilmeye kadar, her bölüm büyük bir soruya odaklanıyor. Bu zamansız ve evrensel...
Kendi Kaderini Tayin’in Bir İzdüşümü: Cezayir Bağımsızlık Savaşının Anatomisi
Cezayirli psikiyatr Frantz Fanon tarafından yazılan Cezayir Bağımsızlık Savaşının Anatomisi, 1954 yılında gerçekleşen Cezayir Devrimi ile gelen devinimin Cezayir toplumu üzerindeki kültürel ve sosyal etkilerini anlatmaktadır. Fanon, kitapta Cezayir...
Çiğdem Kağıtçıbaşı: Bir Psikoloğun İnsandan Kültüre Uzanma Çabası ve “Çoğunluk Dünya” Tarafında Evrensel Bir Duruş
Mart 2017’de, 77 yaşında kaybettiğimiz Türkiye’deki sosyal psikolojinin kurucularından, uluslararası üne sahip Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı’nın, insan-aile etkileşimine kültürlerarası bir perspektiften bakan ve uzun yılların...
Yüz Yıllık Bir Düğüm ve Yeni Tartışmalar
Geçtiğimiz ay gösterime giren Terry George’un The Promise [2016] ve Joseph Ruben’in The Ottoman Lieutenant [Osmanlı Subayı – 2017] filmleri medya dünyasını ikiye böldü. Bu tartışmanın ateşlenmesinde filmlerin konusunun 1915 olayları...
İtaatsizlik Üzerine Fromm Okuması: Ayık İtaatsiz vs Nedensiz Asi
Erich Fromm, okurken siyaset bilimi konuşuyor zannettiğiniz fakat olayı bir anda sosyolojik temele oturtan ve oradan da alıp bireyciğe inerek onun psikanalizini yapan hümanist sosyalist bir düşünür. Özellikle özgürlük bağlamındaki tespitleri bu...
