sosyalbilimler.org “Türkiye Klasikleri” başlığı altında, Türkiye’deki sosyal bilimcilerimizin kendi alanlarında vermiş oldukları ve ilgili literatürde birçok akademisyen tarafından derslerde okutulan, üzerine tartışılan, sıklıkla...
Kayda Değer Akademik Metinler
Dergilerin Düşündürdüğü
Dergileri bizler çıkarıyoruz kuşkusuz, onlara ayrı birer kişilik, bu kişiliğe bağlı bir tutum vermeye çalışıyoruz, kendilerimizden parçalar katıyoruz. Ama hepsi bu mu acaba? Bugün ülkemizde çıkan dergilere göz atacak olursak çok daha önemli bir...
Baudrillard’ın Kaleminden: İlahi Sol
Tatil boyunca gazetelerin haşır neşir olduğu mevcut düzenin entelektüeller nezdinde simgesel bir şekilde oylanması konusuna son vermenin tek bir yolu varsa o da durumu tersine çevirmektir. Yani siyasetçilere, entelektüellere sordukları sorunun...
Sosyal Medya Atağı ve Televizyona Etkileri
İnternetin tarihi 1950’lerde elektronik bilgisayarların geliştirilmesiyle başlar. İlk paket ağlar Amerika, İngiltere ve Fransa’daki çeşitli bilimsel laboratuvarlarında oluşturulmuştur. 60’ların sonlarında ve 70’lerin başlarında çeşitli iletişim...
Hukuku Sinemada Görmek
Hukuk kuramına ilişkin sorunlar, salt hukukçuları ilgilendiren uzmanlık gerektiren teknik sorunlar değil elbette. Gündelik yaşamımızı doğrudan etkileyen onlarca durum, biz farkında olmadan bu alana ilişkin sorularla örülü. Bu yüzden derinliğine...
Okuma Hakkında
Batı ülkelerinde gidip gelmiş insanlardan hep dinleriz: “Metrolarda herkes okuyor. Ne okudukları önemli değil, çok zaman çerden çöpten şeyler oluyor. Ama okuyorlar. Bir durakta biner binmez, oturarak ya da ayakta, bir kitap açıyor, indikleri durağa...
Cehennemde Yürüyüş: İstanbul 2023
Kitle ve kütle. Homeros’un tüm insanlar için “bir(er) yük olarak yaşıyorlar yeryüzün(d)e” dediğinden beri böyle. Hemen gelelim bu yüzyıla. “Yolunu kendin yürüyebilmek için, yönünü kendin koymak zorundasın” diyor Oruç...
Yaşamın Kıyısında: Hayat, Ölüm ve Yas Üzerine
2001 yılında Oscar adaylığı getiren filmi You Can Count On Me [Bana Güvenebilirsin – 2000] ile başladığı yönetmenlik kariyerine Margaret [2011] ile devam eden Kenneth Lonergan, yine akıllara kazınacak hüzünlü bir hikayeyle seyircinin karşına...
Ateistler İçin Din: Dogmatik Olmayan Bilgelik
— I — İnsanın herhangi bir dinle ilgili sorabileceği en sıkıcı ve kısır soru, o dinin doğru olup olmadığı, gökyüzünden peygamberler ve kutsal varlıkların yönetiminde, boru sesleri eşliğinde doğaüstü bir olay olarak inip inmediği sorusudur. Zaman...
Karizmatik Otoritenin Temel Özellikleri ve Toplumsal Örgütlenme Biçimleriyle İlişkisi
“Karizma” kavramı, bireysel olarak bir şahsı sıradan insanlardan ayıran ve onun doğaüstü, insanüstü ya da en azından bazı özel istisnai güçlere ya da niteliklere sahip sayılmasına yol açan belli bir nitelik anlamında kullanılacaktır...
Kameralwissenschaft ve Nizamat-ı Esasiyye: II. Mahmud Devrinin Tahlili
“Ne düşünürsen düşün ama, itaat et.” Büyük Friedrich, Prusya İmparatoru Aydınlanmanın en büyük paradokslarından biri olan siyasal yönetim sorunu, Avrupa monarşilerinin, kendi meşru zeminlerini inşa etme hususunda geliştirilen yöntem ve modellerin...
Hukukun Belirlenmiş Alanı
Felsefenin üzerinde uzlaşıma varılması en muhtemel tanımı, bu uğraş alanının kavram inşasıyla ayırtedilebilirliği üzerinden gerçekleştirilen nitelendirmede yatmaktadır. Başka deyişle felsefe, tutarlı ve sistematik bir düşünce zinciriyle...
Theodor W. Adorno’dan: Müzik ve Dil
Müzik bir dile benzer. Müzikal deyiş, müzikal ifade, bunlar basit metaforlardan ibaret değildir. Öte yandan, müzik dille özdeş görülemez. Benzerlik temelde olan, fakat belirsiz bir şeye işaret eder. Açık seçik bir benzerlik olduğunu sanan...
Çok İyimser, Aşırı Klostrofobik: Kent Psikolojisi
Depresyon, politik bir şeydir. Erdoğan Özmen; yasa, melankoliye ve depresyona güncelin penceresinden baktığı Vazgeçemediklerinin Toplamıdır İnsan adlı kitabında böyle yazar. Güncelden bağımsız yaşamak mümkün değildir. Aksini söyleyenin bizi korkunç...
Resulullahla Benim Aramdaki Farklar
Resulullah süper bir insandı, ben o kadar değilim. Resulullah yolda Ebu Bekir’i görse “Es Selamu Aleyküm Ya Sıddık” derdi, Ben yolda Ebu Bekir’i görsem tanımam. Resulullah asla yalan söylemezdi; ben annem ölürken hiç ağlamadım. Ben annem...
Ceza Hukuku Felsefesine Katkı: Radbruch Formülü
Alman filozof ve ceza hukukçusu Gustav Lambert Radbruch (1878-1949), Hitler rejiminin ceza hukuku yoluyla tasfiye edilmesi sürecinde, yirminci yüzyılın en etkili tezi addedilen Radbruch Formülü’nü ortaya koymuştur. Formül, pozitif hukukun...
Doğumunun 199. Yılında Marx’ı Anlamak
Takvimler 5 Mayıs 1818’i gösterdiğinde Trier’de dünyaya gelmişti Marx. Belki ne kendisi, ne de ailesi onun 21. Yüzyılda dahi hatırlanacak bir kuramcı olacağını tahmin etmişti. Marx’ın dünyaya geldiği yüzyıl büyük sosyal ve siyasal dönüşümlerin çağı...
İstanbul 2023, Neye ve Kime Rağmen?
“Hedef 2023” sloganı, AK Parti’nin Cumhuriyet’in 100. yıldönümüne kadar 21 yıl boyunca kesintisiz bir şekilde iktidarda kalma ve bu sürenin sonunda da Türkiye’yi, kentlerini ve rejiminin kurucu niteliklerini yapısal olarak dönüştürme amacını ifade...
Veri Olmadan Sosyal Bilim Nasıl Yapılır?
Sosyolog Zygmunt Bauman’ın Ocak 2017’de 91 yaşında hayatını kaybetmesiyle, entelektüel dünya nadir görülen bir bakış açısı ve düşünce çeşitliliği olan bir düşünürü kaybetti. Onun çalışma tarzı bugün Amerika Birleşik Devletleri’ndeki birçok sosyal...
İki Mektup, Bir Adres
Kelimelerin manasına uyumlu sesleri vardır. Nefes sese, ses kelimeye dönüşürken içimizdeki duvarlara çarparak içerdiği anlama, taşıdığı duyguya bürünen bir form alır. Bu nedenle etkisi sadece manasında değil, söyleyişte de gizlidir. ‘Evcimen’...
Albert Camus’dan: Prometheus Cehennemde
Karşı koyanı olmadıkça Tanrının bir yanı eksik geliyor bana. (Prometbeus Kafkasya’da) Lukianos Bugünün insanı için Prometheus nedir? Gerçi, Tanrılara kafa tutan bu adam çağdaş insanın örneği sayılabilir. Binlerce yıl önceki bu kafa tutma bugün...
Emeğin ve Mücadelenin Şarkısı: Germinal
Emile Zola‘nın şaheseri Germinal, Freud’un histeri üzerine çalışmak için Paris’e geldiği ve bir madencinin oğlu olan D.H Lawrence’ın doğduğu yılda, 1885’de yayımlanmıştı. Kitap, psikolojik, sosyal ve politik açıdan zamanının çok ötesinde bir...
Montaigne’in Kaleminden: Filozoflar ve Tanrılar
Thales’e göre Tanrı her şeyi sudan yaratmış bir güçtü. Anaximandros’a göre tanrılar değişik mevsimlerde doğup ölüyorlardı ve sayıları sonsuz dünyalardı bunlar. Anaximenes’e göreyse hava Tanrıydı, yaratılmış, uçsuz bucaksız ve hep hareket...
İnsanlığın Alacakaranlık Kuşağı ya da Borderline İnsanlık Durumu
Bir süredir sıkıntılı ve donmuş bir alacakaranlık kuşağına sıkışıp kalmışmış bir insanlık durumu bizimkisi. Hiçbir şeyin bir arada, birbiriyle bağlantılı ve bir bütünlük hissi verecek şekilde ortaya çıkamadığı bir müphemlik ve askıda oluş hali...
Kültürel Soğuk Savaş: İnsan Aklını Hafife Almak
Sosyal bilimlerin birçok alt disiplini neyin savaş olup neyin olmadığı konusunda çeşitli tanımlamalar yaparken, eğildikleri sürecin farklı düzeyleri ile ilgilenir. Ancak savaş öylesine çok çatışmayı ve bir arada olma halini aynı anda içinde...
Akademisyen Niçin Yazar?
Bu yazıda akademisyen sözcüğü ile sadece akademide koltuk ve unvan sahibi olmuş kişiler değil, öğrenci ve araştırma görevlileri dahil, üniversitelerde sürdürüldüğü iddia edilen öğretim faaliyetinde aktif görev alan kişiler kast edilmektedir. Konu...
