En sert eleştirmenlerinin bile kabul ettiği gibi, neoliberalizmi saptamak zordur. Geniş anlamda, piyasaların hükümete, ekonomik teşviklerin sosyal veya kültürel normlara ve özel girişimciliğin kolektif veya topluluk eylemine tercih edilmesini ifade...
Kayda Değer Akademik Metinler
Yemek Felsefesi: Yemeğe Gerçekçi Bir Yaklaşım için Öneriler
İyi bir felsefi soru her yerden çıkabilir. Örneğin, akşam yemeğine oturmanın ya da süpermarkette gezinmenin felsefi düşünceye güzel bir başlangıç olabileceğini hiç düşündünüz mü? Bu, yemeğin öncü felsefecisinin amentüsüdür. Yemekle İlgili Felsefi...
Gönüllü Askerlerin Ahlâkî Sorumluluğu Üzerine
1973’te Başkan Richard Nixon’ın ilgili yasayı ilga etmesiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri sınırları içerisinde askerlik hizmeti gönüllülük esası uyarınca tekrar düzenlendi. Aralarında genç erkeklerin, onların ailelerinin ve askerî liderlerin...
Bir Kişinin Geçmişini Bilmeden Acı Çektiğini Teşhis Edebilir miyiz?
Teşhisin gücü giderek artıyor. 2022 yılında, ruh sağlığı profesyonellerinin ‘incili’ olan Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-DSM) ilk kez Wall Street...
İzlenebilecek Harika Filmler Nasıl Bulunur?
A. Bilmeniz Gerekenler Çoğu insan filmleri sever. Sonuçta, televizyonun pek çok evde baskın bir demirbaş hâline gelmesinden elli yıl önce, sinema yirminci yüzyılın en büyük popüler aracı olarak kendini kabul ettirmişti. Bazıları -ben de dahil olmak...
Hümanistik Psikolojiye Japon Yaklaşımı
Yakın zamanda Japonya’ya yaptığım bir seyahatte, Japon hümanistik psikolojisinin uzun süredir öncülerinden olan Shoji Muramoto’yu, bu psikolojik düşünce dalının geçmişi, bugünü ve geleceği hakkındaki görüşlerini sunması için davet ettim...
Pişmanlıkla Nasıl Başa Çıkılır?
A. Bilmeniz Gerekenler Keşke o başkasıyla evlenmeden önce onu sevdiğimi söyleyecek cesaretim olsaydı. Önceden planlamış olduğum gibi hukuk fakültesine gitmeliydim. Karşıma ne gibi fırsatlar çıkacaktı? Biraz daha dikkatli olabilseydim sancılı bir...
Antropolojinin Görünmeyen Yerli İşbirlikçileri
Esmer bir kız çocuğu olarak büyürken ve antropolog olmak isterken, benim başarı anlayışım Beyaz akademisyenlerle dolu bir galeri etrafında şekilleniyordu. Bu, ABD’li antropolog Margaret Mead’in Samoa’ya giderken Pasifik Okyanusu’nu cesurca geçen...
Bugün Dante Okumak Neden Gereklidir?
Aramızdan kim şiirden yoksun bir hayat isterdi ki? Bir duygunun derinliği ile bir ifadenin netliği arasında salınıp durarak bize bir şeyler anlatıyormuş gibi gözüken bir cümleden, bir jestten ve bir nesne / obje karşısında duygulanmaktan vazgeçmek...
Felsefe Nasıl Okunur?
A. Bilmeniz Gerekenler Felsefe okumak ürkütücü görünebilir. Hegel, Platon, Marx, Nietzsche ve Kierkegaard gibi isimlere sahip düşünce devleri buyurgan bakışlarla üzerimize dikilir ve layık olup olmadığımızı sorarlar. Bize söyledikleri hiçbir şeyi...
Nasıl Daha İyi Argümanlar Üretebilirsiniz?
A. Bilmeniz Gerekenler Tartışmak zordur. Bu yazıyı okuyor olma ihtimaliniz yüksek çünkü muhtemelen çığırından çıkan bir tartışma yaşadınız. Belki de karşınızdaki kişi genel bir iddianın kesin kanıtı olarak bir anekdot anlatmış, sizi aptal yerine...
Vergiler Bağışların Yerini Tutar mı?
Brooking Enstitüsü’nden Vanessa Williamson Twitter üzerinden şöyle bir açıklama yaptı: “Biliyor musunuz? Bağış yapmaktan daha iyi bir yol var. Vergiler.” Williamson sonraki tweetlerinde ise “vergilerin kamusal fon olduğu, zenginlerin kaprislerine...
Beynimiz Neden Meydan Okumayı Sever?
Bir kaya tırmanışçısı olarak, duvarları ve kaya benzeri yapıları tırmanırken yerçekimine karşı savaşıyorum. Ancak kollarım her seferinde bitkin düşüyor, kavrayışım ter yüzünden zayıflıyor ve bazen sinirlerim daha kolay tırmanış rotalarına sadık...
Roma’nın Çöküşü ve Amerika’nın Kuruluşu
Büyük çalkantıların ve belirsizliğin hâkim olduğu dönemlerde, tarih, akademik bir araştırma alanı olmaktan çıkar ve bir eylem çağrısına dönüşür. Amerikalı Devrimci Patrick Henry, tutkulu beyanıyla, “Bana ya özgürlük verin ya da ölüm!” ile...
Uzun Dönemcilik Nedir?
Bir ormana kırık cam gömdüğünüzü düşünün. Olası bir gelecekte, beş yıl sonra bir çocuk cama basıyor ve kendini yaralıyor. Başka bir olası gelecekte ise beş yüz yıl sonra bir çocuk cama basıyor ve aynı şekilde kendine zarar veriyor. Uzun dönemcilik...
Her Şeyi Kapsayan Karanlık: John Robison ve İlluminati Komplo Teorilerinin Doğuşu
1797’nin başlarında John Robison, İngiliz Bilim Kurumu’nda sağlam ve köklü üne sahip bir bilim insanıydı. Yirmi yılı aşkın süredir Edinburgh Üniversitesi’nde doğa felsefesi profesörü, matematik ve optik üzerine güçlü bir otoriteydi; yakın zamanda...
Suçluluk Nedir?
Bir cumartesi sabahı New York’taki Gramercy’nin etrafında gürültülü bir öğle kahvaltısı kalabalığına rastladım. Geçen yılın ürkütücü boş sokaklarından sonra yeniden kuyruklar oluşmaya başlamıştı ve görünüşe göre insanlar çiçek açan ağaçların...
Akıl Hastalığı Hakkında Gerçekten Ne Biliyoruz?
Rachel Aviv altı yaşındayken yemek yemeyi bıraktı. Kısa bir süre sonra anoreksiya nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Doktorları şaşkına dönmüştü. Bu kadar küçük yaşta bir çocuğun yeme bozukluğu geliştirdiğini hiç görmemişlerdi ama işte oradaydı...
Mondragon Nasıl Dünyanın En Büyük Kooperatifi Hâline Geldi?
İspanya’nın kuzeybatısında bir makine mühendisi olarak çalışan Jorge Vega Hernández bir iş gezisinden döndü ve kendini hasta hissetmeye başladı. 2020 yılının Mart ayıydı –pandeminin başlangıcı– ve bu yüzden devletin bir yardım hattını aradı...
Gerçekler Neden Fikirlerimizi Değiştirmez?
1975 yılında, Stanford Üniversitesi’ndeki araştırmacılar bir grup lisans öğrencisini intiharla ilgili bir çalışmaya davet etti. Onlara iki parça hâlinde yazılmış intihar notları sunuldu. Her bir çiftte notlardan biri rastgele, diğeri ise intihar...
Diyalektik Materyalizmde Gnostisizmin Unsurları (Sovyet Marksizmi)
Diyalektik Materyalizmde Bilimden Bilgeliğe Dönüş 1970’lerin sonlarında ve 1980’lerin başlarından itibaren, “bilgelik” terimi Sovyet felsefe yayınlarında çok sık yer almaya başladı. Bu terim, diyalektik materyalizm doktrinini felsefe tarihi içinde...
Toplum, Yarının Ahlaki Normlarına Nasıl Hazırlanabilir?
Geriye dönüp atalarımızın inanç ve uygulamalarına baktığımızda, ahlaki açıdan kabul edilebilir buldukları hususlar karşısında genellikle şok oluruz: Suçlulara alenen işkence edilmesi, köle ticareti ve kadınların tahakküm altında tutulması…...
Yayıncılık, Sanat mı Ticaret mi?
10 Ağustos 2022 günü öğleden sonra, E. Barrett Prettyman federal mahkemesinde Adalet Bakanlığı’nın, Penguin Random House’un Simon&Schuster’ı satın almasını engellemeye yönelik davası hafta ortasında durgunluğa girdi. Mahkeme salonu ve...
Her Telden Sohbetler 08: Akrebin Yolculuğu Kurbağanın Talihi
Zeynep Şenel Gencer, Supernatural dizisinin “The Scorpion and the Frog” başlıklı bölümü üzerinden Tutsak İkilemi’ne değiniyor.
Her Telden Sohbetler 07: Sessiz Bahçelerde Biz Varız
Zeynep Şenel Gencer ve konuğu Çiğdem Aldatmaz, sıradışı öykülerin izinde, yazar olmak, kitap yazmak ve annelik üzerine keyifli bir sohbette buluşuyorlar.
Her Telden Sohbetler 06: Ruhsuz İnsanlardı Onlar
Zeynep Şenel Gencer İtalyan yazar Umberto Eco’nun Önceki Günün Adası romanı üzerine bir inceleme sunuyor, satır aralarını okumaya, kahramanların sesini duymaya çalışıyor.